Ik weet niet precies wat je voelt op de eerste dag reizen naar een nieuwe bestemming. De mijne was een mengeling van opwinding, bezorgdheid, angst en een algemene emotionele roes. Eerlijk gezegd was ik niet helemaal mezelf tijdens de hele reis.
Een droom die uitkomt
Ik kwam in contact met de realiteit dat de tijd om in Europa te zijn als student uiteindelijk kwam. Lange tijd klonk het woord “ontwikkeld land” voor mij als ieder ander. Op deze dag stond ik te popelen om de ware betekenis ervan te ervaren. Ik betrad wat iedereen de eerste wereld zou noemen. Ik bedoel, van een ontwikkelingsland naar een eerste wereld waar efficiëntie en industrie hand in hand gaan is geen geringe prestatie. Zoals verwacht kwam het met allerlei emoties op me af.
Op de luchthaven
Dit kan verrassend zijn of het is het vermelden niet waard. Op het vliegveld begon ik de blanken van dichtbij mee te maken. Nooit eerder in mijn leven had ik een uitgebreid gesprek gehad met mensen van blanke afkomst. Om iedereen die mijn blootstelling in twijfel trekt gerust te stellen: ja, ik had contact met de blanken, maar alleen kortstondig. Het was mijn eerste kans om de gastgemeenschap te leren kennen voor een betere ervaring als masterstudent.
Eerste indrukken van Denemarken
Ik was al blij met hoe efficiënt de operaties op het vliegveld waren. Elke werknemer daar leek zijn werk te begrijpen en het ijverig te doen tot tevredenheid van de reizigers. In de wachtruimte had ik een kort gesprek met deze charmante blanke man. Hij was zo nieuwsgierig naar mij, mijn land en de redenen voor mijn reis naar Denemarken. Hij wilde meteen mijn eerste indrukken over Denemarken weten.
Mijn gesprek met een blanke
De man dacht eerst dat ik uit Kameroen, Ghana of Nigeria kwam, omdat er zoveel mensen uit deze landen in Europa wonen. Ik was verbaasd dat een blanke man geïnteresseerd zou zijn in het uitwisselen van beleefdheden.
De warmte en welbespraaktheid van deze man deden me twijfelen aan het idee dat Europeanen het ooit te druk hebben. Voor één keer dacht ik dat de voorstanders van dit idee gewoon gemeen waren.
Billund Luchthaven
Mijn vliegreis eindigde op de luchthaven van Billund, op een uur en een kwartier vliegen van de luchthaven van Kopenhagen. Hier begon ik me een beetje ongemakkelijk te voelen. Ik realiseerde me dat iedereen die me op het vliegveld te woord stond meestal Deens sprak. Natuurlijk deden ze dat flexibel, zolang de passagiers maar Deens begrepen.
Taalbarrière
Iedereen met wie ik omging begon het gesprek met de begroeting “hej hvordan har du det!”. Later, na het begrijpen van een paar Deense woordenrealiseerde ik me dat die uitspraak “hey hoe gaat het met je!” betekent. Dit was al een uitdaging voor mij. Het betekende dat ik na mijn studie tijd moest besteden aan het leren van Deens. Om goed Deens te leren, moest ik me inschrijven bij de Deense taalschool.
Spreken met een Deens
De eerste veronderstelling van de meeste mensen in Denemarken is dat je Deens kent. Geen wonder dat ze gesprekken altijd in het Deens beginnen. In mijn geval heb ik echter iets unieks opgemerkt. Ik vertelde de Deenssprekenden openlijk dat ik alleen Engels kon verstaan en spreken. Interessant genoeg verontschuldigden ze zich voor hun ongevoeligheid en schakelden ze snel over op het Engels. Ik was onder de indruk van de manier waarop ze goed Engels konden spreken.
Een gastvrije Deen
Ik herinner me een vrouw die zo hoffelijk was om me te laten zien waar het ophaalpunt voor de taxi was. Ze legde me niet uit waar ik het kon krijgen, maar liep letterlijk met me mee totdat ik de plek in zicht had. De geweldige vrouw liep weg nadat ze tegen me had gezegd: “Ik wens je een veilig verblijf in Denemarken.” Deze bemoedigende woorden weerklinken nog steeds in mijn gedachten. Ze verzekeren me dat de Denen hoffelijke mensen zijn.
Van luchthaven Billund naar Holstebro
Ik merkte op dat openbaar vervoer en privévervoer gemakkelijk beschikbaar waren op de daarvoor bestemde plaatsen op de luchthaven. Terwijl ik wachtte om opgehaald te worden, zag ik verschillende automobilisten het vliegveld in- en uitrijden. De taxi’s en bussen reden gecoördineerd over het vliegveld. Ik keek geduldig toe hoe ze zo naadloos passagiers oppikten en afzetten. Ik dacht even na over hoe mijn land zou zijn met zo’n goed verkeerssysteem. De bus wacht niet om vol te raken. Zolang de vertrektijd wordt bereikt, moet het voertuig vertrekken, zelfs als het leeg is. De taxi’s hebben ook een wachttijd waarna ze naar een andere locatie moeten rijden. Het mobiliteitssysteem werkt in een transportbandpatroon.
Temperatuur in Denemarken
Voor ik het vergeet, kan ik me ook nog herinneren dat het buiten koud was. Omdat we in de winter aankwamen, was de temperatuur onder de 10 graden Celsius en mijn lichte jas kon me niet voldoende warm houden. Ik heb er nog steeds spijt van dat ik gehoor heb gegeven aan de informatie van mijn zus dat ik geen kleding voor de winter hoefde mee te nemen, omdat ze al wat voor me had. Om iedereen die naar subtropische landen reist eraan te herinneren dat je altijd op de hoogte moet zijn van het seizoen op je bestemming, anders draag je uiteindelijk kleding die niet geschikt is voor het weer.
Road Trip Denemarken
Al snel waren we op weg naar Holstebro Kommune. Het leek me wel wat om de goed onderhouden asfaltwegen te zien. Ze deden me denken aan de grote Macadamised wegen die ik leerde in mijn geschiedenisles. Het verkeer reed zonder onnodige opstoppingen. De verkeersborden hadden de juiste markeringen en bestuurders op de wegen waren zeer waakzaam tijdens het rijden. De snelheidswaarschuwingsborden kunnen gemakkelijk door elke automobilist worden gezien. Deze geweldige bewegwijzering hield de taxichauffeur op de hoogte van de toegestane snelheden langs de lange, brede en langgerekte wegen.
Verkeerscontrast tussen Denemarken en Kenia
In mijn land, Kenia, rijden personenauto’s met snelheidsbeperkingen van 50 km/u in de steden en 110 km/u buiten de steden. Het geval was anders in Denemarken. Met de functionele verkeerslichten op kruispunten en rotondes, de goed afgebakende rijstroken en de verkeersborden, reed de taxichauffeur met plezier met snelheden tot 130 km/u op de snelwegen.
Mijn appartement in Denemarken
Ondanks de lange reis konden we dankzij de goede weg- en verkeersdoorstroming vrij snel vooruit. We reden langs de Deense steden Give, Herning en Aulum. Na ongeveer 1 hr. 45 minuten rijden over goed onderhouden snelwegen en kleinere wegen, kwamen we eindelijk aan in Holstebro. De woonhuizen waren niet zo prachtig als ik had gedacht. Ze hadden echter een goede afstand met voldoende parkeerruimte, een speelveld voor kinderen en voldoende oriëntatie voor natuurlijke verlichting.
Kosten van een huurhuis
In tegenstelling tot het huis met één slaapkamer in de hoofdstad van Kenia waar ik $100 per maand voor betaalde, vertelde mijn zus me dat ze 7000 kr (het equivalent van 106.287,21 Keniaanse Shilling) betaalt voor haar woonappartement met drie slaapkamers plus nog eens 1000 kr opzij voor andere diensten, zoals water en verwarming. Het huis was ruim en goed verlicht door het natuurlijke licht.
Met gegarandeerde huisvesting nam de zorg over een dak boven mijn hoofd af. Als je de pech hebt dat een vriend of familielid je in eerste instantie in huis neemt, kan het lastig zijn om geschikte accommodatie te vinden. Soms kun je een paar dagen wachten op accommodatie. Dit is de reden waarom je dergelijke afspraken van tevoren moet maken. Met huisvestingsplannen vooraf bespaar je jezelf de last van het wachten op een huis van woningcorporaties.
Emotionele opwinding op de eerste dag
Het was zo koud, toen ik door het raam keek, leken de mensen zo druk bezig. Iedereen was met zijn eigen dingen bezig en ik dacht dat mensen hier in het achterland geen tijd voor elkaar hadden, in tegenstelling tot de vrouw die me op het vliegveld verwelkomde. Zoals ik later zou leren, had ik deels gelijk en deels ongelijk. Sommige mensen waren huiverig voor buitenlanders, terwijl anderen juist heel bereidwillig waren om te helpen met simpele dingen zoals het lokaliseren van plaatsen, het fietsen aan de juiste kant, het repareren van een defecte pedaal, enz.
Vermist Thuis
Om nog maar te zwijgen over mijn zelfverwijt: “Waarom moest ik echt naar deze koude plek komen? Wat heeft deze plek mij echt te bieden? Zullen deze zoveel blanke mensen om me heen ontvankelijk voor me zijn elke ochtend dat ik het huis van mijn zus verlaat?” Ik denk dat dit precies is wat mijn leven op het platteland zou bepalen, mijn ervaringen vorm zou geven en mijn percepties zou beïnvloeden. Ik durf te wedden dat dit het typische gevoel is van elke buitenlander… je gaat van een staat van sociale onzekerheid, zelftwijfel, sociale disconnectie, en dan volledige exploratie.
Deense burgerlijke stand
Toen mijn visum en verblijfsvergunning uiteindelijk werden verwerkt en afgegeven door de Deense ambassade in Kenia, was dat een zucht van verlichting. Ik had al bijna twee maanden gewacht met de bureaucratie voor het verwerken van de verblijfsvergunning. In mijn achterhoofd begon net een sprankje hoop te gloren in mijn blijvende verlangen om hoger onderwijs in het buitenland te volgen – zeggen dat ik opgetogen was toen ik de verblijfsvergunning en het visum kreeg, is een understatement.
Inhoud van een verblijfsvergunning
Mijn verblijfsvergunning vereiste dat ik me uiterlijk vijf dagen na aankomst liet inschrijven in het Deense bevolkingsregister. Ik kon dit niet helemaal begrijpen. Voor mij voelde het als een adequate registratie dat ik een visum en een verblijfsvergunning had gekregen. Ah! Ik heb me vergist. Voor de burgerlijke stand in Denemarken moest ik bij aankomst al mijn reis- en verblijfsdocumenten laten zien aan de gemeente waar ik woon.
Burgerlijke stand in Denemarken
Hier moet ik eerlijk zijn tegen mezelf en iedereen die erover denkt om naar Denemarken of een ander Scandinavisch land te verhuizenHet papierwerk, verblijfsdocumentatie en registratie is niet zo eenvoudig als je zou denken, tenzij iemand je erdoorheen loodst of je vóór je reis volledig hebt verdiept in de bijzonderheden ervan (maar zelfs dan betwijfel ik of zelf lezen alleen voldoende informatie oplevert). In mijn geval was het makkelijker omdat mijn zus in Denemarken woonde en mij alles duidelijk maakte over wat het betekende om een verblijfsvergunning aan te vragen.
Tijdlijnen voor registratie van verblijfplaats
Omdat ik nog geen ervaring had als buitenlander in welk land dan ook, kwamen de dagen vluchtig en voelde het nog steeds ontspannen om mijn verblijfplaats in te schrijven bij de gemeente. Op dat moment wist ik al dat de registratie van de burgerlijke stand een belangrijk onderdeel was van mijn verblijf in Denemarken. Toch ging ik pas op de vierde dag naar de Kommune voor registratie. Onnodig te zeggen dat het registratieproces zo soepel verliep. Ik vroeg me zelfs af waarom ik er te lang over had gedaan om te komen en me er helemaal overheen te zetten.
Hoe makkelijk is de burgerlijke stand als expat-student in Denemarken?
Laat ik vooropstellen dat niet alle burgerlijke inschrijvingen als buitenlander in Denemarken eenvoudig zijn. Ik ben me ervan bewust dat sommige dramatisch kunnen aflopen, vooral als de persoon niet over de vereiste documenten beschikt. Dit betekent niet dat iemand je met geweld in een politieauto zal jagen en je zal meenemen. Ik bedoel gewoon dat de Deense autoriteiten je zonder de vereiste documenten niet kunnen helpen. De Denen vertrouwen op hun systeem en zullen je niet helpen om het te omzeilen zonder de juiste documenten.
Documenten die nodig zijn voor een reanimatie in Denemarken
Er is altijd een lange reeks achtergrondcontroles die de gemeente waar je je inschrijft moet uitvoeren voordat ze je kunnen helpen. Later begreep ik dat mijn ervaring bij de Kommune gemakkelijk was omdat ik alle verblijfsdocumenten had en meteen aan alle voorwaarden voldeed. De vereisten waren min of meer de originelen van de verblijfsvergunning, het paspoort, het verblijfsadres en een garantsteller.
Garantstelling nodig bij reanimatie in Denemarken
De garantsteller moet iemand zijn met een legale status in Denemarken, zoals een houder van een geldig permanent verblijf, staatsburgerschap of een verlengbare tijdelijke verblijfsvergunning. Het is niet mijn bedoeling om te impliceren dat je een vaste verblijfplaats moet hebben om een buitenlander te garanderen. Idealiter zou iedereen met een legale verblijfplaats dit kunnen doen. Mensen hebben het zo druk in Denemarken dat als je hulp nodig hebt met een borgsteller, je dit beter vroeg kunt melden, zodat hij of zij er tijd voor vrijmaakt.
De NemID en reanimatie in Denemarken
Bij de registratie gaf ik alleen de vereiste documenten en biometrische gegevens op. Mijn burgerservicenummer (CPR-nr.) en NemID waren in korte tijd klaar. De afgiftebeambte benadrukte dat CPR) en NemID voor mij de sleutel zijn om daarna enige vorm van service in Denemarken te krijgen. Uit haar uitleg kreeg ik het idee dat het proces voor mij eigenlijk de poort was om Europa ten volle te ervaren.
Verblijfs- en gezondheidskaarten
De medewerker vertelde me dat ik nu binnen een week moest wachten op het verblijf en de zorgverzekeringskaart in mijn brievenbus. Vergeet niet dat ik ze eerst een woonadres moest geven voordat ze met de registratie konden beginnen. Dit is hetzelfde adres waarnaar ze de twee cruciale documenten zouden sturen.
De vermelding van de ziekteverzekeringskaart stelde me gerust. De meeste landen waar ik over gelezen had, wilden dat mensen hun eigen ziektekostenverzekering kochten. Dus Denemarken deed me dit aan ondanks dat ik een buitenlander was. CPR en NemID gaven me toegang tot de citizen mail genaamd borger.dk. Het is in deze digitale brievenbus dat alle vormen van elektronische openbare communicatie plaatsvinden.
Gele kaart en verblijfskaart ontvangen
Net zoals de medewerker van de gemeente had beloofd, kwamen de gele kaart en verblijfskaart naar mijn adres. Ik kreeg de vrijheid om alle diensten te ontvangen, zoals het openen van een bankrekening en gezondheidszorg.
Ik had nooit kunnen geloven dat het mogelijk zou zijn om zo’n transparant, efficiënt en vriendelijk systeem van openbare dienstverlening te hebben. Te midden van de zorgen over de scheiding van familie in Kenia en de kille winter, begon ik van de Deense systemen te houden.
