Jak zrozumieć kraje skandynawskie

Rozumienie krajów skandynawskich zależy od kontekstu i od tego, kogo się o to pyta. Odpowiedź może być inna, jeśli mówimy o geografii, kulturze czy języku. Kiedy słowo „nordycki” jest wrzucone do mieszanki, sprawy stają się zagmatwane i te dwa słowa są często używane zamiennie w kontekście, ale mają swoje własne specyficzne znaczenia. W tym artykule przyjrzymy się bliżej Skandynawii, aby zrozumieć, czym ona jest.

Co oznacza słowo „Skandynawia”?

Słowo „Skandynawia” powstało na początkuXVIII wieku dzięki duńskim i szwedzkim uniwersytetom, które opowiadały o wspólnej historii, mitologii, sztuce i kulturze Danii, Szwecji i Norwegii. Ruch ten wywodzi swoją nazwę od Scanii, znanej również jako Skane, najbardziej wysuniętej na południe prowincji Szwecji, co dało początek terminowi „Skandynawia”.

Przez lata, aż do 1814 roku, Dania i Norwegia były początkowo pod jednym królestwem, zanim Norwegia została scedowana na Szwecję, oba weszły w unię jako jedno z dwóch równych królestw, aż do 1905 roku, kiedy to oba królestwa stały się niezależne po rozwiązaniu unii.

Dziś Skandynawia oznacza grupę krajów w północnej części Europy, do której należą Dania, Norwegia i Szwecja, a w zależności od pewnych warunków także Islandia, Finlandia i Wyspy Owcze.

Geografia Skandynawii

Skandynawia jest zwykle określana mianem Europy Północnej. W skład Półwyspu Skandynawskiego wchodzą Szwecja i Norwegia. Tylko trzy kraje są wymieniane, gdy mowa o regionie geograficznym Skandynawii, a są to Dania, Norwegia i Szwecja. Na liście znajduje się również terytorium Danii – Grenlandia oraz Wyspy Owcze, będące samorządowym parkiem Danii. Jeśli chodzi o obszar geograficzny, Finlandia i Islandia nie należą do Skandynawii.

Co to jest Półwysep Skandynawski?

Półwysep Skandynawski obejmuje Szwecję i Norwegię. Półwysep ma około 1850 km długości i rozciąga się na południe od Morza Barentsa na północy, Morza Norweskiego na zachodzie oraz Zatoki Botnickiej i Morza Bałtyckiego na wschodzie. Półwysep oddzielony jest od Danii cieśninami Kattegat i Skagerrak. Na wschodzie leży Norwegia, a na zachodzie Szwecja.

Powierzchnia półwyspu wynosi 750 tys. km2. Krajobraz składa się głównie z pasm górskich, które powstały w wyniku zlodowacenia około 2 mln lat do 11 tys. lat temu. Szwecja posiada stosunkowo łagodne stoki o niewielkim nachyleniu schodzące do Morza Bałtyckiego, natomiast góry Norwegii sięgają aż do linii brzegowej, a oddzielają je piękne fiordy.

Kultura skandynawska

Jeśli chodzi o kulturę, Skandynawia doskonale łączy w sobie wszystkie te elementy. Kooperatywni, praktyczni i egalitarni. Kultura w trzech krajach skandynawskich: Szwecji, Norwegii i Danii (włączając w to ich nordyckich kuzynów – Finlandię i Islandię) osiągnęła równowagę pomiędzy komfortem osobistym, dobrobytem społecznym i siłą ekonomiczną.

Ze splecioną historią, kraje skandynawskie mogą być skierowane do wewnątrz, ale można je również scharakteryzować jako wpływowe społeczeństwa, które są bardzo tradycyjne, choć otwarte na nowych ludzi i idee. Indywidualna wolność, dyskrecja, prywatność i tolerancja to ważne elementy charakteru, które cenią sobie Skandynawowie.

Język skandynawski

Jeśli chodzi o języki skandynawskie, termin „języki północnogermańskie” pomaga opisać języki germańskie, do których należą szwedzki, duński, norweski, islandzki i farerski. Te trzy języki są wzajemnie rozumiane (teoretycznie) przez osoby posługujące się każdym z nich: duńskiego, szwedzkiego i norweskiego. Fiński należy do grupy języków uralskich, do której należą również estoński i węgierski.