W pobliżu Trondheim znajduje się miejsce pochówku słynnego świętego Olafa, wspaniała katedra Nidaros. Olaf, znany również jako Olav Haraldsson, był królem Norwegii w latach 1015-1028. Olaf doprowadził do zjednoczenia kraju i odegrał fundamentalną rolę we wprowadzeniu chrześcijaństwa w Norwegii. Największe znaczenie odegrał po śmierci jako święty narodowy.

Był skłócony z wieloma z tych, którzy wcześniej go popierali; szlachta, chłopi, a nawet jego własna rodzina. Było to częściowo spowodowane jego nieustępliwą polityką konfiskaty mienia i zdecydowanym prowadzeniem chrystianizacji kraju, nawracając pogan.

Olaf uciekł do Szwecji po nieudanej bitwie z duńskim królem. W 1029 r. św. Olaf dostrzegł możliwość powrotu jako król Norwegii. W drodze powrotnej do Norwegii zebrał armię składającą się ze szwedzkich, islandzkich i norweskich zwolenników i wojowników. Przybył przez Verdalen w Trondelag i spotkał chłopską milicję w Stiklestad, która według Snorre składała się z ponad dwukrotnie większej liczby ludzi pod przywództwem znanych książąt i szlachty. Armia świętego Olava nie miała szans.

Wkrótce rozpoczęła się legendarna bitwa pod Stiklestad. Ta historyczna bitwa jest jedną z najbardziej znanych w Norwegii.

Katedra Nidaros w Trondheim

Heimskringla

Heimskringla to najbardziej znana ze staronordyckich sag o królach. Został napisany na Islandii przez historyka i poetę Snorriego, który sam odwiedził Norwegię i Szwecję. Manuskrypty to zbiór sag o historii norweskich królów. Źródła jego pracy są kwestionowane, ale obejmuje ona sagi wcześniejszych królów, a także XII-wieczne norweskie tradycje ustne i opowieści synoptyczne, w szczególności wiele wierszy skaldycznych.

Śmierć św. Olafa

Według Snorriego św. Olaf zginął od trzech ran: Najpierw został ugodzony w udo, przez co wyrzucił swój miecz. Następnie włócznia została wbita w jego brzuch, aż w końcu otrzymał cięcie w szyję po lewej stronie. To była jego ścieżka.

W miejscu upadku św. Olafa wzniesiono kościół – Stiklestad Church. Zgodnie z tradycją, św. Olaf oparł się o skałę w chwili śmierci. Zgodnie z tradycją kamień ten musiał zostać wmurowany w ołtarz kościoła Stiklestad. Olaf Kamień był miejscem pielgrzymek w średniowieczu i mówiono, że ma boską moc uzdrawiania. Kwestią sporną jest to, czy kamień znajdujący się obecnie za ołtarzem w kościele jest kamieniem oryginalnym. Ciało świętego Olafa zostało znalezione po bitwie pod Nidaros. Ze względu na cuda, które rzekomo wydarzyły się po jego śmierci, Olaf Haraldsson został ogłoszony świętym i nosi na przyszłość nazwę Sankt Olaf, Święty Olaf lub Olaf Święty.

Śmierć świętego Olafa symbolizuje wprowadzenie chrześcijaństwa w Norwegii.
Olafa Haraldssona zostały zabalsamowane, a zmumifikowane zwłoki były przechowywane w sanktuarium św. Olafa w katedrze w Nidaros od około 1090 roku. Była to ważna nordycka pielgrzymka aż do reformacji w 1537 roku. Główna część szkieletu znajduje się dziś prawdopodobnie gdzieś pod podłogą katedry.

Myślisz, że potrzebujesz ubezpieczenia podróżnego?

W miejscu, gdzie spoczywają szczątki św. Olafa, pierwszej zimy wypłynęło uczciwe źródło – z wodą, która miała uzdrawiającą moc. Źródło zostało później wbudowane w oktagon w katedrze Nidaros, a pielgrzymi tysiącami przybywali tu, by napić się świętej wody.
Najpierw powstała mała drewniana kaplica nad grobem Olafa, a w 1070 roku król Olaf Kyrre zbudował kościół z kamienia – był to początek katedry, którą znamy dzisiaj. Reputacja św. Olafa jako świętego szybko rosła, a jako wieczny król Norwegii – Rex perpetuus Norvegiæ – był naszym największym królem męczennikiem, znanym i rozwijanym daleko poza jej granicami. Przekazał on Kościołowi ogromne ilości darów, które umożliwiły budowę wielkiej katedry.

Szklane okno w katedrze w Nidaros

Od prostego kościoła do katedry

Budowę kontynuowano po śmierci Olafa Kyrre, rekonstruując romańską wieżę centralną i dolne części transeptu. W 1153 roku w Nidaros utworzono archidiecezję, a katedra znajdowała się pod kontrolą arcybiskupa aż do jej zniesienia w 1537 roku. Olav’s Church w całej okazałości. Głównym budowniczym katedry od 1160 roku był arcybiskup Eystein Erlandsson. Zbudował kapitularz i zakrystię po północnej stronie ołtarza.

Eystein kontynuował prace w transepcie, zanim musiał opuścić kraj w 1179 roku. Podczas pobytu w Anglii arcybiskup miał okazję zobaczyć gotycki budynek chóru w katedrze w Canterbury. Był tak podekscytowany nowym stylem, że zaczął marzyć o uczynieniu katedry w Nidaros największą i najpotężniejszą w Europie Północnej. Kiedy powrócił do Nidaros w 1183 roku, natychmiast rozpoczął budowę oktagonu – ołtarza głównego. W 1248 r. arcybiskup Sigurd Eindrideson zbudował zachodnią nawę – a później statek został podniesiony w potężnym wysokim gotyku. Zakłada się, że cały kościół został ukończony w pełnej krasie około 1300 roku.

Katedra Nidaros

Już w 1328 roku kościół strawił pierwszy pożar, a od tego czasu miały miejsce dwa kolejne pożary w 1432 i 1531 roku. W 1689 roku iglica głównej wieży runęła w burzową noc, a w 1708 i 1719 roku kościół ponownie ucierpiał w wyniku pożarów. Statek już dawno popadł w ruinę i został odcięty od reszty kościoła.

Przywrócenie

Rosnąca świadomość narodowa stopniowo podnosiła żądania odbudowy katedry do średniowiecznej świetności. W związku z tym w 1869 r. utworzono oddzielny warsztat budowlany, Nidaros Cathedral Restoration Workshop. Zadanie to powierzono architektowi HE Schirmerowi. W latach 1869-1873 kierował renowacją kapitularza. Na Schirmera spadła fala krytyki, ponieważ zadbał o dużą swobodę artystyczną w pracach konserwatorskich. W 1872 roku prace przejął architekt Christian Christie. Wykorzystał materiały archeologiczne, aby odkryć wszystkie aspekty historii kościoła, zanim rozpoczął prace nad prezbiterium, wieżą i transeptem.

Później zdecydowano się przywrócić statek i front zachodni. Od 1908 roku prace te prowadził architekt Olaf Nordhagen. Przez większość czasu pracowało tam 90 osób wykonujących prace renowacyjne, z 50 kamieniarzami. Statek został ukończony w 1930 roku, ale po jego propozycji projektu frontu zachodniego, architekt Helge Thiis kontynuował prace od 1928 roku. Front zachodni z dwiema zachodnimi wieżami został ukończony w 1965 roku, ale dopiero w 2001 roku oficjalnie zakończono prace konserwatorskie. Kontynuowana jest jednak wymiana uszkodzonych kamieni i wzmacnianie słabych punktów.

Katedra Nidaros w Trondheim

Turystyka

Katedra była najważniejszym miejscem pielgrzymkowym w średniowiecznej Europie Północnej. Również dziś katedra jest popularną atrakcją turystyczną. Turyści często podążają historycznymi szlakami pielgrzymkowymi, aby odwiedzić ten spektakularny kościół. Katedra w Nidaros jest miejscem, w którym obserwuje się przebudzenie św. Ten religijny i kulturalny festiwal koncentruje się na rocznicy śmierci świętego Olava. Turyści często podążają historycznym Szlakiem Pielgrzyma, aby odwiedzić katedrę podczas tego i innych wydarzeń.