Wie goed weet hoe landen werken, zal snel zien dat de Scandinavische landen een amalgaam van bestuurssystemen toepassen. Je zult je vooral realiseren dat de landen een parlementaire democratie, constitutionele monarchie en een gedecentraliseerde maar unitaire staat kennen. Het geval is min of meer vergelijkbaar in Denemarken, Zweden en Noway. In Finland krijg je echter geen monarchen als gevolg van bepaalde historische realiteiten. Dus als je het niet zeker weet, weet dan dat er nooit een monarch in Finland is geweest.
Even ter info: niet veel expats in Scandinavië besteden tijd aan het leren van de sociale en politieke geschiedenis van de landen. Het kan lastig zijn voor degenen die de lokale talen niet begrijpen. Dit komt omdat zulke belangrijke historische documenten in de moedertaal zijn geschreven. Maar als je het bestuurssysteem in Finland kent, net als in de rest van de landen, ben je loyaler aan je huidige thuis.
Koloniale inmenging stond geen monarchie toe in Finland
Finland heeft nooit een koninklijke familie gehad, voornamelijk door de koloniale inmenging van Zweden en Rusland. Zonder stabiel bestuur bleek het onmogelijk om een monarchie te vestigen. Zonder dat het academisch hoeft te zijn, vind je het misschien leuk om te weten dat de eerste poging om een monarchie in Finland te creëren mislukte in 1742 na de Russisch-Zweedse oorlog. Finland bleef dus onderworpen aan de koninklijke families van de twee landen en nam niet actief deel aan de monarchie.
Finland heeft dan wel geen koninklijke familie, maar raad eens, het heeft wel kastelen zoals het Kasteel van Turku . Ze werden zo ingericht dat ze leken op koninklijke kamers, net als in andere koninkrijken zoals Denemarken. Hun doel was om andere koninklijke families te ontvangen en de heersende koninkrijken te verdedigen.
Wist je bovendien dat sommige stamhoofden in Finland de titel van koning hebben gebruikt, hoewel er geen sporen van zijn. Is het dat ze van de naam houden, of van de status die eraan verbonden is? In de geschiedenis is de enige persoon uit de koninklijke familie die in Finland begraven is, koning Eric XIV van Zweden. Desondanks nam de benoemde koning, die een monarchie in Finland moest vestigen, na een maand al ontslag voordat hij er voet aan wal zette. Al met al maakt dat het nog geen monarchiestaat.
Hoe het kortstondige Finse Koninkrijk werd opgericht
Heb je gelezen hoe en wanneer Finland onafhankelijk werd en wat er daarna gebeurde? Onmiddellijk nadat Finland op6 december 1917 onafhankelijk werd, woedde er een korte brute burgeroorlog. De belangrijkste reden hiervoor waren politieke conflicten. De blanken in Finland onder leiding van baron Mannerhiem wonnen de oorlog. Daarna stichtten ze een koninkrijk in Finland zonder de toestemming van de meerderheid.
In die tijd kozen ze Prins Fredrik Karel van Hessen, een Duitser, als hun eerste koning op 9 oktober 1918. Hij veranderde toen zijn naam in Frederik Kaarle om Fins te klinken. Volgens hen was Prins Frederik de ideale kandidaat voor de functie. De belangrijkste reden was dat hij een afstammeling was van Hesse, een dynastie die al vele jaren bestond. Bovendien was hij getrouwd met de kleindochter van de grootmoeder van Europa (koningin Victoria).
Helaas hield de andere meerderheid die tegen het idee van monarchieën was, niet van het idee van een Duitse koning. De belangrijkste reden was het eerdere politieke geruzie en ze hadden het gevoel dat dit weer een beperking zou worden. Omdat de Eerste Wereldoorlog op zijn hoogtepunt was, vonden de witte Finnen het verstandig om prins Frederik te kiezen. De belangrijkste reden was dat het Duitse rijk hen kon beschermen tegen een mogelijke invasie vanuit Rusland.
Een koning die er nooit was
Na zijn verkiezing begon koning Fredrik met het treffen van voorbereidingen om naar Finland te verhuizen en de troon over te nemen. Er werden ook plannen gemaakt om zijn kroon op de Britse staatskroon te laten lijken, ook al was de oorlog nog niet voorbij. Volgens sommige bronnen was koning Fredrik van plan om een huwelijk te arrangeren tussen een Finse vrouw en zijn zoon die nog aan het vechten was in de oorlog. Het is echter nooit gebeurd en de identiteit van de Finse prinses werd niet bekendgemaakt.
Hoe het Finse koninkrijk instortte
Ondanks de levendige oppositie tegen een Duitse monarchie in Finland, was dat niet de reden die koning Frederik ervan weerhield om te regeren. Net na het einde van de eerste wereldoorlog kwam er een einde aan de Duitse monarchie doordat keizer Wilhelm afstand deed van zijn kroon. Koning Frederik volgde dit voorbeeld en deed na een maand afstand van zijn ook. Dit is waarschijnlijk vanwege politieke provocaties, hoewel hij het nog moest dragen.
Satirisch genoeg blijkt zijn falen om te regeren de reden te zijn dat hij in de geschiedenisboeken voorkomt. Finland koos daarom een inheemse onderkoning, Mannerheim genaamd, om zijn plaats in te nemen. Hij stuurde de strijdkrachten aan in de Tweede Wereldoorlog. Later werd hij hun president, omdat het doel van een monarch zijn weg had verloren. Dat is eigenlijk hoe Finland een democratische regeringsvorm kreeg.
Heeft Finland spijt dat het geen monarchie heeft
Heeft Finland spijt dat het geen monarchie heeft? Nee, Finland heeft geen spijt van de koninklijke familie. Dit komt omdat alle recente voorstellen om opnieuw een monarchie in te stellen altijd met geamuseerdheid worden ontvangen. Net als in 2014 kwam de Nationale Coalitiepartij met zo’n soort voorstel, maar het ontbrak aan steun. Bovendien werd de zaak op komische wijze besproken in de nationale media. Dat betekent dat Finland tevreden is als republiek. Het floreert ook in bijna alle sectoren. Als je niet in Finland bent, zul je het begrijpen als je erheen verhuist.
Zijn monarchieën belangrijk
Constitutionele monarchieën hebben een aantal voordelen, daarom omarmen een handvol landen ze nog steeds. Ten eerste zijn ze symbolen van eenheid in die zin dat ze verdeeldheid in de samenleving door politieke partijen voorkomen. Ze zien ook toe op vreedzame machtswisselingen in hun staten en beperken elke vorm van machtsmisbruik. Vorsten zorgen voor eenheid voor hun burgers en geven hen het gevoel dat ze er deel van uitmaken, net als in het geval van het Verenigd Koninkrijk.
Bovendien worden beslissingen sneller genomen in monarchieën omdat ze afhankelijk zijn van de mening van één persoon . In Finland bijvoorbeeld moet eerst het parlement worden geraadpleegd als er een probleem is. Verlaagt dit het besluitvormingsproces niet? Dat is zo, omdat parlementaire systemen afhankelijk zijn van meerderheidsstemmen en de handtekening van een staatshoofd. In principe helpen monarchieën de regering in noodsituaties. Als regering, of liever als land, hoef je niet veel mensen te raadplegen voordat je een beslissing neemt.
Tot slot zorgen monarchieën voor goed opgeleide leiders. Aangezien de volgorde van opvolging erfelijk is, worden de kroonprins en prinses al op zeer jonge leeftijd goed geïnformeerd over leiderschap en politieke zaken. Dit noemen we leiderschap met ervaring. Dit type leiderschap verslaat het andere type waarbij mensen hun vertegenwoordiger kiezen via een verkiezingsproces. Want hoe kun je er zeker van zijn dat je competent bent als je geen leiderschapspositie hebt of erin geboren bent?
Is er iets dat landen zonder monarchie missen?
Denk je dat Finland iets mist omdat het geen monarchie heeft? Misschien ja of nee. Dit komt omdat monarchieën belastend zijn voor de belastingbetaler omdat ze worden gefinancierd door hun staten. In het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld wordt alles, van personeel tot nutsvoorzieningen en onderhoud, gefinancierd via de Sovereign Grant. Het is erg duur om een koninklijke familie te financieren en te onderhouden en de kosten lijken jaarlijks te stijgen.
Hoe zijn de regeringen die monarchieën gebruiken in vergelijking met de regeringen zonder monarchieën? Interessant is dat regeringen met monarchieën minder divers zijn, omdat de leiders uit dezelfde lijn worden gekozen. Dit vermindert de algehele manier van besturen, omdat erfgenamen worden opgeleid voor hun rol voordat ze aan de macht komen. Ook krijgen ze nooit de kans om geregeerd te worden door hoofden uit verschillende klassen. Dat betekent dat leiderschap alleen wordt verworven door rijke mensen en dat mensen uit een andere klasse die kans wordt ontzegd.
Tot slot zijn landen zonder monarchie geen democratische manier van leiderschap. Alleen de belangen van de overheid worden behartigd en niet die van een gewone kiezer. Daarom zijn sommigen van mening dat het moet worden omgevormd tot een systeem waarin de mensen hun vertegenwoordiger kunnen kiezen door middel van verkiezingen. Maar kan dit gebeuren in landen als Zweden, Denemarken of het Verenigd Koninkrijk?
